Choroby stawów u kotów

Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoarthritis) jest bardzo dobrze poznaną i często diagnozowaną chorobą u psów, jednak nie wszyscy wiedzą o tym, że dotyczy ona również kotów. Szacuje się, że 60% kotów powyżej szóstego roku życia i nawet 90% powyżej dwunastego roku życia cierpi z powodu zmian zwyrodnieniowych w stawach, natomiast według badań diagnozowanych jest zaledwie 9% przypadków.

W przebiegu osteoarthritis dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia chrząstek stawowych, czemu towarzyszy przewlekły ból. Mechanizmy prowadzące do rozwoju tej choroby nie są dobrze poznane, wiadomo natomiast, że niektóre czynniki, tj. podeszły wiek lub przebyte wcześniej urazy stawów, mogą stanowić predyspozycję do rozwoju choroby zwyrodnieniowej. Wydaje się, że niektóre rasy, m.in. syjamskie, perskie, himalajskie, są bardziej narażone na rozwój tej choroby niż koty innych ras.

Dlaczego u kotów trudno rozpoznać chorobę?

Koty bardzo dobrze ukrywają ból, są zwykle mniejsze i lżejsze niż psy oraz bardzo zwinne, w związku z czym choroba może u nich przebiegać niezauważenie. Subtelne zmiany, które zachodzą w zachowaniu kotów, mogą być mylnie interpretowane przez opiekunów, a zmniejszająca się aktywność pupila wiązana z wiekiem. Rozpoznanie i ocena bólu u kota może być wyzwaniem także dla lekarza weterynarii, ponieważ w trakcie badania klinicznego duża część pacjentów nie zdradza objawów bólowych.

Kulawizna, którą większość osób kojarzy z chorobami ortopedycznymi, nie musi być obecna lub wyraźna u kotów, zwłaszcza jeżeli zmiany zwyrodnieniowe są obecne w więcej niż jednym stawie lub w kręgosłupie.

Ocena poruszania się i chodu w trakcie wizyty u lekarza również może być utrudniona, gdyż większość kotów w gabinecie porusza się bardzo ostrożnie, ze względu na stres związany z wizytą i nowym, nieznanym miejscem. Podstawą do zdiagnozowania choroby zwyrodnieniowej stawów jest wykonanie badania rentgenowskiego. Bardzo często zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa stwierdzane są przypadkowo podczas badania RTG klatki piersiowej lub jamy brzusznej.

Kiedy należy podejrzewać chorobę zwyrodnieniową u kota?

Większość opiekunów dostrzega zmianę w zachowaniu swojego pupila, ale w większości przypadków nikt nie podejrzewa, że jej przyczyną jest przewlekły ból spowodowany obecnością zmian zwyrodnieniowych w stawach.

W wywiadzie lekarskim uzyskujemy również informację o tym, że kot zmienił swoje dotychczasowe zwyczaje, np. na odpoczynek zaczyna wybierać niżej położone miejsca lub zdarza mu się załatwić potrzeby fizjologiczne obok kuwety. Czasami koty zaczynają unikać swoich opiekunów, nie są skore do pieszczot i głaskania, a nawet reagują agresją przy próbie podnoszenia lub brania na ręce. W niektórych przypadkach, chociaż nie zawsze, właściciel może zauważyć kulawiznę lub sztywny chód, ale, tak jak wspomniano wcześniej, kulawizna u kota nie musi być widoczna nawet przy bardzo zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej.

Jak leczyć choroby stawów u kotów?

Celem leczenia jest przede wszystkim zniesienie bólu oraz zmniejszenie stanu zapalnego, a podejście do terapii kotów dotkniętych chorobą zwyrodnieniową musi być kompleksowe. Obecnie mamy coraz większe możliwości leczenia i poprawy komfortu życia pacjentów cierpiących na przewlekły ból w wyniku zwyrodnienia stawów.

Farmakoterapia

Po rozpoznaniu choroby zwyrodnieniowej należy wprowadzić leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Długotrwałe stosowanie tych preparatów jest niestety u kocich pacjentów ograniczone. Duża część kotów w podeszłym wieku cierpi również m.in. na przewlekłą niewydolność nerek, w związku z czym powinniśmy zachować szczególną ostrożność w trakcie stosowania u nich niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

U kotów, u których konieczne jest długotrwałe leczenie lekami przeciwzapalnymi, wymagane są regularne kontrolne badania krwi.

Suplementy i dodatki żywieniowe

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów wspomagających funkcjonowanie stawów u zwierząt. Zawierają one w swoim składzie chondroprotetyki, czyli substancje, które są niezbędne do budowy chrząstek i mazi stawowej. Całkowita regeneracja zniszczonych chrząstek stawowych nie jest możliwa, a stosowanie suplementów ma na celu głównie spowolnienie postępowania choroby.

U kotów w podeszłym wieku warto zastosować również suplementację kwasami omega, które wykazują naturalne działanie przeciwzapalne oraz mają korzystny wpływ na cały organizm.

Modyfikacja środowiska

Planując przestrzeń dla kota w domu, powinniśmy wziąć pod uwagę jego ograniczenia i stworzyć mu komfortowe i przyjazne warunki. Miski z wodą i karmą powinny znajdować się nisko, a legowisko powinno być odpowiednio duże i miękkie. Jeżeli kuweta jest głęboka, a jej ścianki wysokie, powinna ona zostać wymieniona na nową, do której łatwiej będzie naszemu pupilowi wejść.

Rehabilitacja

Rehabilitacja powszechnie stosowana u ludzi zyskuje coraz większą popularność w weterynarii, a rezultaty zabiegów rehabilitacyjnych wykonywanych u zwierząt są równie zadowalające. W trakcie rehabilitacji wykorzystuje się m.in. pole magnetyczne, promienie lasera czy ultradźwięki. Wszystkie te zabiegi mają na celu zmniejszenie bólu poprzez zmniejszenie stanu zapalnego oraz poprawienie ukrwienia tkanek.