Rasy

Pierwszy kot Ameryki – kot amerykański krótkowłosy

Kot amerykański krótkowłosy jest najstarszą rasą kotów pochodzącą z Nowego Świata. Należy jednocześnie do ras najpopularniejszych i najbardziej cenionych, choć niegdyś zwierzęta te miały po prostu status dachowców. Dziś to duma Ameryki – a „flagowym” kotem tej rasy jest zdecydowanie klasyczna odmiana srebrzysta pręgowana, i to mimo kilkudziesięciu innych uznanych barw i wzorów!

fot. Marcin Spychaj hodowla: Zorrko.pl

Kot amerykański krótkowłosy to miękko stąpające na czterech łapkach uosobienie perfekcji. Wszystko jest w nim harmonijne – zarówno budowa, jak i charakter. Zdrowie, krzepę, sprawność i długowieczność zawdzięcza setkom lat przeżytych na statkach, farmach i na ulicach. Przemiły charakter to rezultat kolejnych wielu lat spędzonych na ludzkich kolanach. A idealna budowa ciała, bez żadnych skrajności – to efekt pieczołowitej selekcji przeprowadzanej przez hodowców od początku XX wieku.

Amerykański dachowiec czy pierwszy arystokrata?

Kot amerykański krótkowłosy jest najstarszą amerykańską rasą kotów – wywodzi się od zwierząt, które jako pierwsze postawiły łapki na ziemiach obecnych Stanów Zjednoczonych, a przypłynęły tu wraz z europejskimi kolonistami. Najwcześniejszym znanym dowodem przybycia kotów do Nowego Świata jest wzmianka z 1620 r. o „krótkowłosym, szylkretowym kocie” płynącym na pokładzie małego kupieckiego żaglowca Mayflower, wiozącego do Ameryki pierwszych angielskich kolonistów. Takich kotów przybywało coraz więcej – na różnych statkach, z różnych państw europejskich.

Poza pojedynczymi przypadkami odnotowywania obecności na statkach kotów należących do pasażerów, nie potrafimy powiedzieć, ile zwierząt przybywało tak naprawdę do Nowego Świata. Koty były przez marynarzy bardzo mile widziane – chroniły zapasy żywności oraz towary przed gryzoniami i w związku z tym koty pokładowe były niczym anonimowi członkowie załogi. Pływały z marynarzami i pasażerami, ale nie widniały w żadnych księgach. Niektóre z nich wracały potem do rodzimego portu, inne pozostawały w nowym miejscu. W ten sposób stworzyła się bogata baza genetyczna nowej rasy. Koty brytyjskie i europejskie przybywające z różnych zakątków Europy do Ameryki stały się protoplastami kotów amerykańskich krótkowłosych, które z czasem zaczęły wykształcać własne cechy, odmienne od tych, które mieli ich przodkowie.

Pierwsi koci mieszkańcy ziem, które miały stać się później Stanami Zjednoczonymi, byli przede wszystkim zwierzętami trzymanymi na farmach, dla ochrony zbiorów przed myszami. Koty przybywały z czasem także do miast, gdzie stawały się wyjątkowo cennym „towarem” zwłaszcza podczas plag szczurów. Gdy jednak kocia populacja zaczęła się powiększać, a ludzie coraz częściej zaczęli zwracać uwagę nie tylko na kocie zdolności łowieckie, ale i na wygląd mruczących towarzyszy, okazało się, że może warto rozpocząć selekcję tych najpiękniejszych i najbardziej przyjaznych kociaków? Amerykanom szczególnie przypadły do gustów koty o srebrzystym futerku ozdobionym wzorem marmurkowym, czyli czarnymi pręgami tworzącymi po bokach tułowia rozety przypominające skrzydła motyla. Do dziś jest to najpopularniejsza odmiana barwna kota amerykańskiego.

fot. Marcin Spychaj hodowla: Zorrko.pl

Kot dla każdego

Historia kotów amerykańskich uczyniła z nich zwierzęta, które stały się ulubionymi kotami domowymi w USA. Są to koty dla każdego – zarówno farmerów oczekujących od kota spełniania jego tradycyjnej roli – łowcy myszy, jak i rodziny pragnącej przemiłego kanapowca, chętnie uganiającego się za futrzanymi myszami. Kot amerykański krótkowłosy to zwierzę bardzo spokojne, zrównoważone, przyjacielskie, towarzyskie, ale nie narzucające się.

Koty amerykańskie łatwo nawiązują kontakt z ludźmi, a także z innymi kotami mieszkającymi w tym samym domu czy z psami – są zwykle zgodne we współżyciu, zwłaszcza jeśli nowego zwierzaka wprowadzimy do domu metodą socjalizacji z izolacją, zalecaną przy „dokoceniu”.

Kot amerykański nie narzuca stale swojej kociej osoby opiekunowi, lecz jednocześnie czuje się źle, gdy zbyt długo nie ma go w pobliżu. Nie lubi samotności, dlatego opiekun spędzający długie godziny poza domem powinien zastanowić się nad zakupem dwóch kociaków lub przygarnięciem drugiego towarzyskiego zwierzaka jako kompana dla kota amerykańskiego. 

Kot ten chętnie wskoczy na kolana czy zaśnie w łóżku, natomiast jeśli akurat jesteśmy zajęci czymś pilnym, potrafi samodzielnie wymyślać sobie zabawy i ruszyć w pogoń za piłeczką, myszą bądź obiektem niewidocznym dla ludzkiego oka. Warto urozmaicić środowisko kota amerykańskiego, aby miał on pole do tworzenia takich zabaw. Da się to zrobić nawet w niedużym mieszkaniu – jeśli nie w poziomie, to w pionie! Duże drapaki i półki do wskakiwania oraz przesiadywania na wysokościach z pewnością zostaną docenione. Umiejętność samodzielnego znalezienia sobie zajęcia nie oznacza oczywiście, że opiekun jest zwolniony z zabawy z kotem! Kot amerykański uwielbia interakcję i wspólną zabawę, np. wędką.

Kot amerykański jest raczej kotem cichym. Większość zwierząt tej rasy nie domaga się swego głośnymi miaukami. Ich miauczenie jest cichutkie, a nierzadko kot amerykański potrafi usiąść naprzeciw opiekuna, otworzyć pyszczek i… nie wydać żadnego dźwięku, czy raczej zamiauczeć w wysokiej częstotliwości, niesłyszalnej dla ucha ludzkiego. 

Koty amerykańskie krótkowłose są bardzo często spotykane w USA, natomiast w Europie należą do ras rzadkich – choć i na naszym kontynencie istnieją grupy miłośników tej rasy. Kota amerykańskiego nie uznaje federacja FIFe, natomiast może on występować na wystawach organizowanych przez kluby należące do WCF/WCC. W Polsce istnieje jedna hodowla kotów amerykańskich.

Opieka nad kotem amerykańskim

fot. Marcin Spychaj hodowla: Zorrko.pl

Futerko kota amerykańskiego jest krótkie, gęste, nieco twarde (przystosowane do różnych warunków atmosferycznych, z jakimi musieli mierzyć się jego przodkowie). W związku z tym kot amerykański nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, choć warto przeczesać go raz na tydzień (a w okresie linienia nawet częściej). Najlepiej sprawdzają się metalowe grzebienie do rozczesania okrywy, zgrzebło do wyczesania martwego podszerstka oraz szczotka gumowa do „zdjęcia” martwych włosów okrywowych z wierzchu i irchowa szmatka dla nadania połysku sierści. Nie zaleca się używania plastikowych szczotek i grzebieni, gdyż łamią one włosy.

Koty amerykańskie krótkowłose należą do ras zdrowych i długowiecznych. Nie oznacza to, że opiekun ma zaniedbać rutynowe wizyty u lekarza weterynarii oraz zaszczepienie kota zgodnie z programem szczepień! Nie ma jednak chorób, do których koty amerykańskie miałyby szczególną tendencję jako rasa.

Kot amerykański krótkowłosy – rasa nieuznana przez FIFe – grupa kotów krótkowłosych wg WCC, kod EMS: ASH

Pochodzenie: Stany Zjednoczone

Charakter: spokojny, przyjacielski, towarzyski, chętny do zabawy, ale zrównoważony

Wielkość: kot średniej wielkości do dużego

Waga: kotki 3–5 kg, kocury 5–7 kg; kot osiąga pełne rozmiary w wieku 3–4 lat

Wygląd ogólny: kot muskularny, silny, o szerokiej klatce piersiowej; grzbiet prosty, budowa harmonijna

Głowa: okrągła, szeroka, ale nie tak jak u kotów brytyjskich; odrobinę dłuższa niż szersza; żuchwa mocna, kości policzkowe dobrze rozwinięte, wyraźne poduszki z wibrysami, nos średniej wielkości, szeroki, prosty z wyjątkiem delikatnego przełomu u nasady

Uszy: średniej wielkości, podłużne, na końcach zaokrąglone; dość szeroko rozstawione, ułożone pionowo

Oczy: duże, okrągłe; górna powieka ma kształt połówki migdała, dolna jest zaokrąglona – daje to oczom szczególny wyraz; ustawione są lekko skośnie ku zewnętrznej stronie; kolor oczu zależy od umaszczenia

Tułów: muskularny, krępy, zwarty, szyja solidna i muskularna

Nogi: kończyny mocne, stopy okrągłe

Ogon: średniej długości, gruby u nasady i zwężający się ku końcowi; koniec ogona okrągły

Szata: krótka i gęsta, włos nieco twardy, lśniący

Umaszczenie: dopuszczalne są wszelkie typy umaszczenia poza tymi, które wskazywałyby na niedopuszczalne krzyżówki z innymi rasami, czyli umaszczenie typu point, kolory cynamonowy, płowy, czekoladowy i liliowy. Najpopularniejsze są koty srebrzyste pręgowane, zaraz za nimi plasują się inne odmiany tabby; ostatnimi laty szczególnie cenione są ponadto koty szynszylowe i srebrzyste cieniowane

Długość życia: 15–20 lat



Anna Zielińska-Hoşaf
Absolwentka dziennikarstwa i turkologii na Uniwersytecie Warszawskim, a na co dzień pasjonatka kotów domowych i dzikich. Współpracowała z miesięcznikiem "Kot". Obecnie autorka tekstów z różnych dziedzin, redaktor w Wydawnictwie Akademickim "Dialog", korektor i tłumacz, a także... petsitterka, a raczej "catsitterka". Kocha koty od zawsze, dokarmia i opiekuje się nimi już od dziecka. Pasjonują ją zarówno różnorodne kocie charaktery, kocia inteligencja odkrywana na każdym kroku, jak i historia kotów oraz rola, jaką odgrywały w różnych kręgach kulturowych. Potrafiła połączyć kocią pasję z wybranymi kierunkami studiów - czego efektem były dwie prace magisterskie, o europejskiej prasie felinologicznej oraz o roli kotów w kulturze ludów tureckich. Stale pogłębia swoją wiedzę na temat kotów domowych i dzikich. Wychowywała się ze wspaniałym "dachowcem", a następnie z kotką rosyjską niebieską. Obecnie posiada trzy koty - dwie siostry-czarnule i kocurka-Tygryska z jednym oczkiem. Dokarmia jednocześnie okoliczne bezdomniaki i angażuje się w pomoc kotom bezdomnym, żywo interesuje się także projektami ochrony kotów dzikich.

Podobne artykuły