Kurylski bobtail – krótkoogoniasty kot z zimnych krain

Większość miłośników kotów zna Maneki-neko – japońskiego kota z uniesioną w zapraszającym geście łapką. „Modelem” dla przynoszących szczęście figurek był kot rasy japoński bobtail z krótkim, zawiniętym niczym u królika ogonem. Nie jest to jednak jedyna rasa krótkoogoniastych kotów z tego rejonu świata. Poznajcie kurylskiego bobtaila, kota z pogranicza rosyjsko-japońskiego!

W naturze silne, sprytne i wytrzymałe w naturze, w domu natomiast – łagodne, bardzo społeczne i towarzyskie. Początki kurylskich bobtaili owiane są mgiełką tajemnicy, ale zwierzęta te z pewnością ukształtowały się jako rasa w trudnych warunkach klimatycznych i w izolacji. Ich ogromna inteligencja i pomysłowość to bez wątpienia pokłosie wymagającego środowiska, w jakim przyszło żyć ich przodkom.

Rybak z mroźnych wysp

Archipelag Wysp Kurylskich to terytorium sporne, do którego prawo roszczą sobie Japonia i Rosja. Ten łańcuch 56 wysp położonych pomiędzy Kamczatką a Hokkaido oddziela Morze Ochockie od Oceanu Spokojnego. Panuje tu surowy klimat subarktyczny. Zimy są długie i mroźne, z obfitymi opadami śniegu. W tym niegościnnym rejonie świata zadomowiły się koty, których przodkowie przybyli na Kuryle po raz pierwszy setki lat temu wraz z żeglarzami.

Mówi się, że bobtaile kurylskie stanowią krzyżówkę japońskich bobtaili z kotami syberyjskimi. Choć mają zapewne mieszany rodowód japońsko-rosyjski (a same Kuryle, wcześniej japońskie, zostały zajęte przez Rosję dopiero w 1875 r.), promowane są przede wszystkim jako rdzenna rasa rosyjska, zwłaszcza że krótkoogoniaste osobniki występują też na Sachalinie i Kamczatce.

Trudne środowisko i izolacja stworzyły rasę niezwykle ciekawą – zarówno pod względem wyglądu, jak i charakteru oraz umiejętności. W środowisku, w którym koty żyły, nauczyły się polować nie tylko na gryzonie i króliki, ale także łowić ryby na płyciznach. Do dziś nawet zupełnie domowe kuryle nie boją się wody i chętnie się w niej bawią – zwłaszcza, że ich futro jest wodoodporne – zarówno u osobników krótko-, jak i półdługowłosych (rasa występuje w dwóch wariantach, różniących się wyłącznie długością włosa).

Mały ryś

Kurylski bobtail to rasa naturalna – ukształtowała się spontanicznie, bez ingerencji człowieka. Dlatego też wystawowi nowicjusze sprowadzani do hodowli jako zastrzyk świeżej krwi z ojczyzny rasy, zgodnie z wymogami WCF (World Cat Federation) muszą posiadać dokumenty potwierdzające import z Wysp Kurylskich. Kurylskich bobtaili nie wolno krzyżować też z przedstawicielami innych ras.

Już sama budowa jego ciała dowodzi, że kot ten musiał dostosować się do niełatwych warunków. Kuryle są silne, ich ciało jest zwarte i dosyć przysadziste. Choć na pierwszy rzut oka sprawiają wrażenie kotów niezbyt dużych ciężkich, wręcz „kompaktowych”, wystarczy podnieść jednego osobnika, aby przekonać się o tym, jak bardzo jest umięśniony i ile waży.

Kurylski bobtail nie bez powodu bywa nazywany małym rysiem – podobieństwa do jego znacznie większego dzikiego kuzyna nie sposób mu odmówić, mimo że nie może się poszczycić długimi pędzelkami na uszach. Posiada natomiast króciutki ogon, niestanowiący dla niego żadnego problemu zdrowotnego. Podobnie jak w przypadku japońskiego bobtaila, u kota kurylskiego mutacja odpowiedzialna za krótki ogon nie wpłynęła w negatywny sposób na kręgosłup zwierzęcia, jak to miało miejsce u bezogoniastego manksa. 

Kolejną cechą upodabniającą bobtaila do rysia są jego nogi – tylne dłuższe niż przednie, nadające zwierzęciu charakterystyczną postawę. Rysia przypominają zwłaszcza osobniki brązowe pręgowane, tzw. umaszczone dziko.

Rodzaje ogonów u bobtaili

Ogon ogonowi nierówny – choć jest wyróżniającą cechą bobtaila, krótki, załamany ogon może prezentować się różnie u różnych kotów. Powinien być natomiast zawsze porośnięty długimi włosami tworzącymi ozdobną kitę lub pompon. Może mieć jedno lub więcej załamań.

Oto różne typy ogonów spotykane u bobtaili – warto zauważyć, że nie wszystkie są akceptowane w oficjalnych wzorcach rasy:

• snag tail – ogon złożony z 2–8 kręgów (redukcja ilościowa jest dopuszczalna, wadą natomiast jest tylko jeden krąg ogonowy, nawet w przypadku krótkiego, trzycentymetrowego ogonka); zdarzają się zrosty z dwóch kręgów – w takim wypadku kręgi zrośnięte są sztywno i sprawiają wrażenie jednolitej, guzkowatej struktury;
• spiral tail – nieco dłuższy, typowy dla rasy i bardzo widowiskowy ogon, uznawany za najpiękniejszy; złożony jest z 5–10 kręgów, które skręcają się w różnych kierunkach; mogą przypominać muszlę, znak zapytania i inne zawijasy, a wraz z długimi, sterczącymi w różne strony włosami tworzą spektakularny pompon; tutaj kręgi ogonowe nie tworzą jednolitej struktury;
• whisk tail – tzw. „miotełka”, składająca się z 5–15 kręgów, o długości 5–13 cm; przypomina zwykły ogon porośnięty bujną sierścią i jest mniej pożądany niż typ spiral; należy pamiętać, że ogon o długości od 8 do 12 cm jest uznawany za wadę obniżającą punktację, natomiast jeszcze dłuższy – dyskwalifikuje kota;
• delayed bobtail („opóźniony bobtail”) – od nasady aż do 5–7 kręgu ogon wygląda zwyczajnie, dopiero na dalszej długości tworzą się załamania; jest to najmniej pożądany typ ogona, uznawany za wadę obniżającą punktację u sędziów.

Charakter kurylskiego bobtaila – dziki i… społeczny

Już na Wyspach Kurylskich bobtaile prawdopodobnie żyły w koloniach i międzykocie interakcje społeczne mają we krwi. Są bardzo towarzyskie i świetnie dogadują się zarówno z opiekunami, innymi kotami, jak i psami. To koty rodzinne, lubiące być w centrum uwagi i uczestniczące w życiu domowników. Świetnie odnajdują się w domach z dziećmi – oczywiście nauczonymi przez rodziców właściwego postępowania z czworonogiem.

Bobtail bardzo przywiązuje się do swych opiekunów i tworzy z nimi głęboką relację. Przybiega do drzwi na powitanie powracających domowników, podąża za nimi i towarzyszy w domowych zajęciach, a gdy wreszcie przyjdzie czas na odpoczynek – chętnie układa się… u stóp opiekuna zamiast na kolanach (oczywiście nie jest to ścisła reguła).

Koty sprowadzone prosto z Wysp Kurylskich mają w sobie wciąż więcej „dzikich” cech i niezależności niż koty pochodzące z hodowli, ale zarówno jedne, jak i drugie są bardzo łagodne i przyjacielskie. Świetnie przystosowują się do zastanych warunków. Okazują miłość i przywiązanie, ale nie narzucają się. 

Bobtaile kochają zabawę, zwłaszcza wymagającą zaangażowania opiekuna – chętnie na przykład aportują zabawki. Zwierzęta te potrzebują częstych sesji zabawowych i różnorodnych zabawek – zarówno tych, które mogą podrzucać i gonić samodzielnie, jak i angażujących i kota, i opiekuna.

Pielęgnacja i zdrowie bobtaili

Bobtaile nie wymagają szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych – poza regularnym szczotkowaniem, które zapobiegnie połykaniu nadmiernej ilości sierści i tworzeniu się kul włosowych w przewodzie pokarmowym zwierzęcia. Na ogół szczotkowanie raz na tydzień jest wystarczające, zarówno w przypadku odmiany krótkowłosej, jak i półdługowłosej. Jedynie na wiosnę zaleca się częstsze zabiegi pielęgnacyjne. Wtedy bobtaile linieją – krótko, acz intensywnie. Futro tych kotów nie ma tendencji do filcowania się.

Kurylskie bobtaile to koty na ogół zdrowe. Nie stwierdzono żadnej choroby czy wady, do której przedstawiciele tej rasy mieliby szczególne predyspozycje.

Kurylski bobtail – III kat. wg FIFe, kod EMS: KBL (odmiana półdługowłosa)/KBS (odmiana krótkowłosa)

• Pochodzenie: Wyspy Kurylskie – Rosja/Japonia
• Charakter: przyjacielski, towarzyski, łagodny, społeczny, chętny do zabawy, bardzo inteligentny
• Wielkość: kot średniej wielkości do dużego; samce są większe od samic
• Waga: samice 4–6 kg, samce 4,5–7,5 kg
• Wygląd ogólny: kot silny, mocno zbudowany, nieco przysadzisty; klatka piersiowa szeroka
• Głowa: duża, o kształcie trapezu z zaokrąglonymi krawędziami; kości policzkowe wyraźnie zaznaczone
• Nos: prosty, szeroki, średniej długości
• Uszy: średnio duże, trójkątne, osadzone dosyć wysoko
• Oczy: zaokrąglone, osadzone szeroko i nieco skośnie; mogą mieć różne kolory od żółtego po zielony; koty białe mogą mieć także oczy niebieskie lub różnobarwne (jedno niebieskie, drugie żółte)
• Tułów: dobrze umięśniony, o mocnym kośćcu, zad znajduje się nieco wyżej niż linia łopatek
• Nogi: muskularne, tylne dłuższe niż przednie
• Ogon: cecha charakterystyczna rasy – krótki, zakrzywiony (w jednym lub kilku miejscach) lub zawinięty, pokryty dłuższym włosem tworzącym charakterystyczny pompon lub miotełkę; akceptowalna długość w przedziale 3–8 cm
• Szata: krótka (KBS) lub półdługa (KBL); miękka, jedwabista
• Umaszczenie: dopuszczalne są wszystkie odmiany barwne z wyjątkiem umaszczenia colourpoint, czekoladowego, cynamonowego, płowego, liliowego oraz odmian bikolor z wymienionymi barwami
• Długość życia: 15–20 lat