Japoński bobtail – krótki ogonek na szczęście

Japoński bobtail należy do najstarszych ras kotów na świecie. W swym rodzimym kraju uważany jest za kota przynoszącego szczęście; jego podobizna zdobi wiele dzieł sztuki, a w formie figurki z uniesioną łapką wita klientów niejednego sklepu. Ten unikalny kot poza Japonią nie dorównuje jednak popularnością innym rasom.

Obecne w Japonii od co najmniej tysiąca lat bobtaile to koty o niezwykłym wyglądzie oraz równie niezwykłym charakterze. Radosne, żywiołowe i ciekawskie, wytrzymałe, a jednocześnie przywiązane i lojalne. Nic dziwnego, że stały się symbolem szczęścia i podbiły serca zarówno japońskich wyższych sfer, jak i ludu.

Łowca myszy bez demonicznych inklinacji

Japońskiego bobtaila trudno pomylić z innymi rasami kotów. Jego znakiem rozpoznawczym jest krótki ogon, który na dodatek jest zakrzywiony lub zawinięty (nawet w kilku miejscach) i przyozdobiony dłuższym włosem, przez co przypomina wyglądem pompon bądź ogon króliczy. Taki wygląd ogona jest efektem mutacji – zupełnie innej niż ta odpowiadająca za brak ogona u manksów. Kiedy ta mutacja się pojawiła – nie wiadomo, ale miało to miejsce bardzo dawno, we wschodniej, kontynentalnej Azji, być może w Chinach lub Korei.

Gen odpowiedzialny za mutację, która pojawiła się u bobtaili, wpływa na redukcję liczby kręgów ogonowych, ich skrócenie oraz częściowe zrośnięcie. Ogon jest nie tylko krótki, ale najczęściej zagięty bądź zawinięty. W przeciwieństwie do genu odpowiadającego za brak ogona u manksów, dominujący gen u bobtaila nie ma żadnego wpływu na kondycję kręgosłupa i nie powoduje jego schorzeń czy deformacji nawet u osobników homozygotycznych. Homozygotyczne bobtaile mogą mieć ogon krótszy i bardziej zawinięty niż heterozygoty.

Gdy kot domowy przybył do Japonii, początkowo trzymany był głównie na dworze cesarskim, w klasztorach czy domach arystokracji. Dopiero w XVII w., gdy plaga gryzoni zaczęła nawiedzać uprawy morwy i hodowle jedwabników, a los zbiorów jedwabiu stanął na włosku – cesarski dekret „uwolnił” koty, które od tamtej pory miały pełnić funkcję myszołapów.

Wśród wypuszczonych kotów były m.in. koty z krótkimi ogonami. Stały się one japońskimi „dachowcami” i cieszyły się zdecydowanie największą popularnością – m.in. dlatego, że długi ogon zgodnie z wierzeniami ludowymi mógł czynić danego kota podatnym na przeistoczenie się w demona. Z kolei bobtaile z czasem stały się kotami przynoszącymi szczęście – zwłaszcza w odmianie barwnej mi-ke, czyli szylkretowej z białym. Figurki maneki neko – „kota przyzywającego” – zapraszające gości do lokali i sklepów, przyciągające pieniądz i powodzenie inspirowane są właśnie wyglądem japońskiego bobtaila. I chodzi tu nie tylko o zawinięty ogonek, ale także o charakterystycznie uniesioną w górę łapkę.

Kot, którego wszędzie pełno – osobowość bobtaila

Bobtaile żyły przez wiele stuleci nie tylko w japońskich domach, ale także na ulicach, na wsi czy w odludnych klasztorach. Wykształciły w tym czasie zwinność i siłę, liczne umiejętności, ćwiczyły spryt i inteligencję, jednocześnie pracując nad swoją więzią z człowiekiem. Rezultat? Kot niezwykle żywiołowy, chętny do zabawy, inteligentny i wymagający zaangażowania ze strony opiekuna – we wspólną zabawę, wyzwania intelektualne i wspólne spędzanie czasu. Bobtaile lubią łamigłówki przygotowane przez opiekuna, a także takie, które po prostu same pojawią im się na drodze, jak metoda otwarcia szafki czy odsunięcia szuflady. Wiele spośród tych kotów lubi aportować.

Bobtail jest bardzo aktywny, ale nie odbiera mu to nic z przymilności i uczuciowości. Chętnie towarzyszy domownikom we wszystkich ciekawych czynnościach. Rozpakowuje zakupy, wiesza pranie, wyrzuca śmieci bądź wyjmuje je z kosza, ale także obejrzy z Tobą telewizję i popracuje na komputerze (niekoniecznie pozwalając Tobie pracować). Chętnie uczy się sztuczek i uczestniczy w treningach z klikerem.

Język ciała bobtaila nie różni się od sposobów przekazywania komunikatów przez inne koty. Jego krótki, zawinięty ogon jest w pełni „funkcjonalny”, choć trzeba przyznać, że z ludzkiego punktu widzenia rozemocjonowane ruchy tego ogona wyglądają zabawnie.

Pielęgnacja

Pielęgnacja okrywy włosowej krótkowłosego bobtaila nie jest kłopotliwa. Kot ten ma skąpą warstwę podszerstka – wystarczy więc szczotkować go raz na tydzień szczotką gumową, szczotką pudlówką i/lub grzebieniem z gęstymi ząbkami. Grzebień szczególnie przydaje się ponadto do delikatnego nadawania odpowiedniego kształtu „pomponowi” na ogonie, jako że tam włos jest dłuższy i rośnie w różne strony.

Kociaki przyzwyczajane do czesania od małego będą traktowały te zabiegi jak pieszczotę. W porze linienia można szczotkować kota nieco częściej. Więcej zabiegów pielęgnacyjnych wymaga uznany stosunkowo niedawno bobtail długowłosy, ale i jego sierść nie ma raczej tendencji do plątania się i filcowania. Warto jednak pielęgnować okrywę regularnie, aby uniknąć kołtunów oraz połykania nadmiernej ilości „kłaczków” przez zwierzę.

Zdrowie

Bobtaile to na ogół koty zdrowe. Rasa nie jest obarczona dziedziczną tendencją do zapadania na żadną konkretną chorobę. Gen odpowiedzialny za krótki ogon nie wywołuje żadnych innych zmian w kręgosłupie czy ogólnie w układzie kostnym.

Niedawno przeprowadzone badania genetyczne dowiodły, że japoński bobtail należy do najbardziej genetycznie zróżnicowanych ras kotów (wyprzedzają go jedynie koty syberyjskie, norweskie i maine coony). Bardzo interesujący jest też fakt, że koty te wykazują różnice genetyczne w porównaniu z innymi kotami zamieszkującymi Japonię. Oznacza to, że protoplaści rasy przybyli do Kraju Kwitnącej Wiśni z innego regionu. Innym interesującym faktem jest dość duża odrębność bobtaili od takich ras azjatyckich jak koraty, koty birmańskie czy burmskie – choć geny azjatyckie również są obecne w materiale genetycznym bobtaili.

Co ciekawe, statystycznie mioty bobtaili są mniej liczne niż mioty kotów innych ras, natomiast kocięta rodzą się nieco większe i rozwijają się nieco szybciej. Śmiertelność młodych jest niska.