Po co bawić się z kotem?
Temat zabawy z kotem wydaje się banalnie prosty i oczywisty. Czy jednak wszystko jest takie klarowne? Po co MY mamy bawić się z kotem? Czym charakteryzuje się zabawa? Jakie są jej rodzaje? Co wspólnego z zabawą ma polowanie? Jak rozwijają się zachowania zabawowe u kociąt? Co zrobić, aby zachęcić kota do zabawy? Jak i czym się bawić? Jakie zabawki są bezpieczne? Kiedy się bawić? Jak często? Jak długo? – Oto pytania, na które odpowiem w cyklu artykułów Zabawa z kotem – niedoceniany element kociego życia.
Zabawa to bardzo ważny element kociego życia, o czym świadczy chociażby fakt, że zdrowe koty w dobrej kondycji lubią się bawić niezależnie od wieku, choć formy zabaw mogą być różne i zależą od preferencji osobniczych konkretnego kota. Mam nadzieję, że do wspólnej zabawy nie muszę nikogo przekonywać. Czy jednak zdajemy sobie sprawę ze wszystkich pozytywnych aspektów takiej aktywności? Zabawa pełni bowiem bardzo ważną funkcję w profilaktyce zaburzeń zachowania naszych kotów. Jakie są zatem korzyści ze wspólnej zabawy i po co my mamy się bawić z kotem?
Zaspokajanie potrzeb społecznych i budowanie więzi z opiekunem
Zabawa socjalna jest ważnym elementem społecznego życia kotów. Niestety ten typ zabawy nie jest zaspokajany w sytuacji, gdy nasz kot jest jedynakiem bądź mieszka z innym kotem, z którym nie tworzy grupy społecznej, a to wbrew pozorom dość częste zjawisko. Istnieją też sytuacje, kiedy kot trafia do nowego domu, nie będąc oswojonym. Dotyczy to w szczególności kotów przygarniętych z ulicy, które wychowywały się bez obecności człowieka podczas etapu wczesnej (pierwotnej) socjalizacji.
Przyjmuje się, że optymalny okres dla socjalizacji kota z człowiekiem to czas pomiędzy 2. a 8. tygodniem życia.
Niestety, gdy ten okres krytyczny zostanie przekroczony, kot będzie się bał swoich opiekunów oraz innych osób, z którymi będzie miał styczność, a wszelkie próby kontaktu będą dla niego źródłem stresu, który może prowadzić m.in. do agresji. Warto jednak wspomnieć, że w każdym momencie życia kota można pracować nad procesem habituacji (przyzwyczajania) na dany bodziec, jednakże wraz z wiekiem kota taka praca staje się trudniejsza.
Stworzenie odpowiednich rytuałów w zabawie z kotem daje mu możliwość realizacji potrzeb socjalnych, co daje poczucie bezpieczeństwa i wzmacnia więź. Zabawa z kotem jest doskonałym sposobem na oswajanie, tworzenie relacji. Wspólna zabawa to przede wszystkim olbrzymia przyjemność, która pozytywnie wpływa na relacje między człowiekiem i kotem.
Wzmacnianie więzi sprawia, że kot staje się pewniejszy siebie, a poziom stresu i lęku zmniejsza się.
Zaspokojenie popędu łowieckiego
Koty to zwierzęta drapieżne o bardzo silnym i niezależnym od głodu popędzie łowieckim. Natura wyposażyła je we wszystko, co idealnemu łowcy jest niezbędne do przeżycia – ostre zęby i pazury, umiejętność obserwacji, rewelacyjny słuch i niesamowitą zwinność. Szeroki repertuar zachowań łowieckich kota, na który składają się następujące ogniwa łańcucha łowieckiego: orientacja > wpatrywanie się > skradanie > pościg > chwytanie > zabicie > zjedzenie, często nie znajduje ujścia w warunkach życia w domu.
Jednak te wszystkie zachowania, choć w różnych sekwencjach i niekoniecznie w pełnym repertuarze, obserwujemy u kotów podczas zabawy. Niezaspokojony popęd łowiecki może prowadzić do agresji łowieckiej, której przejawem może być m.in. polowanie na domowników. Napięte relacje i niezaspokojony popęd prowadzą do frustracji, która w konsekwencji może przyczyniać się także do innych form zaburzeń zachowania.
Bawiąc się z kotem, należy stymulować jego zmysły, które pobudzą wrodzone instynkty. Prawidłowo przeprowadzona zabawa w polowanie, połączona z podanym w odpowiedni sposób posiłkiem, rozładowuje popęd łowiecki u kota, zapobiegając agresji i zmniejszając frustrację.
Na koniec zabawy w polowanie warto nagrodzić kota przysmakiem, co zastąpi zjedzenie ofiary.
Zapobieganie nudzie
Obecnie zdecydowana większość kotów domowych to koty niewychodzące ma zdecydowanie więcej korzyści niż wad, powoduje jednak, że kot ma do czynienia z małą ilością bodźców, ponieważ środowisko, w którym żyje, jest względnie stałe. Kolejny aspekt związany z życiem w domu to łatwy dostęp do zasobów – jedzenie i picie zapewnia opiekun, przez co kot nie musi podejmować wielu prób polowań, aby zaspokoić swoje podstawowe potrzeby. W konsekwencji kotu towarzyszy brak wyzwań i mała aktywność fizyczna.
Dobrze prowadzona zabawa (rozumiana przez dobrze dobrane zabawki – w tym zabawki na jedzenie) zapewni kotu stymulację wszystkich zmysłów, zmusi do większej aktywności fizycznej i wysiłku intelektualnego przy rozwiązywaniu problemów.
Wielu sytuacji, które wydają się być problemem w zachowaniu kota, można łatwo uniknąć, zapewniając zwierzęciu odpowiednią rozrywkę.
W przeciwnym razie nie możemy mieć pretensji o demolowanie mieszkania, bowiem przyczyną takiego zachowania w zdecydowanej większości przypadków jest nuda. Musimy pamiętać, że nuda prowadzi albo do apatii (obniżony nastrój), albo do frustracji (zachowań destrukcyjnych, poszukiwania uwagi, agresji).
Poprawa kondycji psychicznej i fizycznej
Koty niewychodzące są bezpieczne i zadbane, jednak często mają bardzo niski bilans przyjemności, wynikający z nudy i niewielkiej ilości aktywności, dających poczucie przyjemności. Inną konsekwencją związaną z łatwym dostępem do zasobów i brakiem konieczności ruchu są problemy z otyłością.
Nie ulega wątpliwości, że zabawa doskonale poprawia nastrój, aktywizuje i redukuje koci stres. Podczas zabawy poprawia się nie tylko kondycja fizyczna. Ambitne zabawy mają zmęczyć nie tylko ciało, ale i mózg kota, poprawiając jego funkcje poznawcze. Dzięki zabawie kot nabiera pewności siebie i staje się bardziej otwarty.
Kot, który wyczerpie pokłady energii fizycznej i psychicznej na zabawę, z całą pewnością odpłaci się większym spokojem, grzecznym zachowaniem i z większą chęcią poleży, mrucząc na kolanach swojego opiekuna. Pamiętajmy, że istnieje wiele możliwości, dzięki którym możemy zapewnić rozrywkę kotom, wystarczy tylko trochę kreatywności i dobrych chęci. Mam nadzieję, że dzieląc się wiedzą na temat tego, jak ważnym elementem życia kota jest zabawa i jak wielu problemom można zapobiec dzięki odpowiednio przeprowadzonej zabawie, zachęciłam do większego zaangażowania w tę wspólną aktywność.
Zobacz również:
Kreatywne sposoby na wykorzystanie przedmiotów z domowego otoczenia! Zapewnij kotu doskonałą zabawę i codzienną aktywność.
